Artykuły
Awers, rewers. Strony monet i banknotów
powiązane: zasady pisowni, cechy wspólne banknotów, monety - zarys ogólny; monety euro
Awers (łac. adversus ‘zwrócony’; ang. obverse) i rewers (łac. reversus ‘odwrócony’; ang. reverse) są określeniami stron monety, a także innych przedmiotów i dokumentów ale skupimy się tylko na walutach.
W przypadku banknotów nie powinno się używać określenia awers i rewers. Zamiast tego jest przednia strona banknotu (przód) i tylna strona banknotu (tył). Czasami jednak, z wygody użycia lub niewiedzy, określenia te są używane.
Awers jest przodem, stroną główną, "ważniejszą", monety. Zamieszcza się na niej informacje o emitencie i ustaloną - czyli niezmienną w danym czasie - symbolikę identyfikującą. Można powiedzieć, że są to informacje prawne, potwierdzające jej legalność i prawo emisji. W przeszłości były to wizerunki monarchów, obecnie są to również wizerunki przywódców, zasłużonych do kraju postaci, herby, godła, symbole państwowe i nazwy państw. Bardzo często znajduje się tu także znak mennicy. W Polsce, w przypadku monet okolicznościowych i kolekcjonerskich nominał umieszczany jest na awersie. W przedwojennej i powojennej Polsce akty prawne określały stronę z nominałem jako awers.
Rewers jest tyłem, odwrotna stroną, "mniej ważną", monety. Na rewersie umieszcza się dowolne symbole, sylwetki, motywy, oraz nominał w wersji cyfrowej i słownej.
Bardzo często strony są mylone, gdyż z punktu widzenia posiadacza monety ważniejsza jest strona z informacją o jej nominale. Wpływ ma także to, że rewers jest atrakcyjniejszy wizualnie. Potocznie używamy też synonimów - orzeł (od godła Polski; awers) i reszka (z rosyjskiego; rewers).
Jest też i "trzecia" strona monety - rant, bok, obrzeże. Rant może być gładki, ozdobny, karbowany, z napisami tłoczonymi na wklęsło lub wypukło. Jest to dodatkowa informacja (w przypadku napisów) lub oznaczenie nominału dla osób niedowidzących i niewidomych (karbowanie)
awers i rewers monety obiegowej o nominale 5 zł
źródło grafiki: nbp.pl
awers i rewers obiegowej monety okolicznościowej o nominale 5 zł;
nominał umieszczony na awersie
źródło grafiki: nbp.pl
znak mennicy
źródło grafiki: nbp.pl
rant monety o nominale 1 złoty
pozostałe ranty monet groszowych i złotowych
źródło grafiki: nbp.pl
Na podstawie zarządzenia Prezesa NBP z 29 listopada 1994 r. M.P. Nr 64 poz. 575 w dniu 1 stycznia 1995 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu dziewięć nominałów monet: 1, 2, 5, 10, 20, 50 groszy oraz 1, 2 i 5 złotych. Na awersie monet umieszczony jest wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, pod orłem znajduje się oznaczenie roku emisji, który jest faktycznym rokiem bicia monety a w otoku napis RZECZPOSPOLITA POLSKA. Na rewersie monet umieszczona jest cyfra oznaczająca wartość nominalną monety, poniżej nazwa jednostki pieniężnej oraz ornament z liści dębu - inny dla każdego nominału.
www.nbp.pl
Zasady te obowiązują w większości państw, choć tego nie sprawdziłem osobiście :). Czasem stwierdzenie która strona jest awersem a która rewersem jest trudne. Można to oczywiście sprawdzić na stronach banków centralnych lub mennic.
W przypadku monet euro, awersem jest strona narodowa, a rewersem strona europejska (wspólna). Strony narodowe są często nawiązaniem do wizerunków na monetach walut zastąpionych przez euro. Więcej informacji o monetach euro.
awers - strona narodowa i rewers - strona europejska;
5 eurocentów; Włochy
źródło grafiki: EBC
awers - strona narodowa i rewers - strona europejska;
okolicznościowe 2 euro; Włochy
źródło grafiki: EBC
symbol liścia na stronie narodowej niemieckich eurocentów
(nominały 1-5 eurocentów) nawiązuje do awersu feniga (1-10 fenigów);
1 eurocent; 10 fenigów
źródło: EBC, Wikipedia
Seria monet euro obejmuje osiem nominałów: 1, 2, 5, 10, 20 i 50 centów oraz 1 i 2 euro. Monety mają stronę wspólną (europejską) i stronę narodową. Strona narodowa wskazuje na kraj emisji. Strony wspólne zaprojektował Luc Luycx z Królewskiej Mennicy Belgijskiej.
Przedstawiają one kontury Unii Europejskiej lub całej Europy jako symbol jedności Unii. Monety 5-, 2- i 1-centowe ukazują Europę obok Azji i Afryki na kuli ziemskiej.
Każdy kraj ma prawo do emisji dwóch monet okolicznościowych w roku. Są to zawsze monety o nominale 2 euro, mające te same cechy i właściwości oraz identyczną stronę wspólną jak zwykłe monety 2 euro. Wyróżniają się natomiast motywem okolicznościowym, umieszczonym na stronie narodowej.
Monety okolicznościowe są prawnym środkiem płatniczym w całej strefie euro, co oznacza, że można się nimi posługiwać – i trzeba je akceptować – na równi ze zwykłymi monetami obiegowymi.
www.ebc.europa.eu
Tekst na podstawie:
Słownik języka polskiego, PWN
NBP
EBC
Wikipedia.Obverse and reverse
Wikipedia.Rant
Official Journal of the European Union